در این مقاله سعی کردیم تعریف دقیق و علمی از چای بنویسیم و در ادامه کشورهای تولید کننده این نوشیدنی دلچسب و مدل های مختلف چای را باهم بررسی میکنم پس با آی گراش همراه باشید.
از جنبه‌ی علمی، گیاه و نوشیدنی حاصل از یک گل زینتی به نام علمی Camellia sinensis را چای می‌نامند. نام آن در چین جنوبی و چین شمالی به ترتیب، «چای» و «تِی» گفته می‌شود. کشت چای در مناطقی صورت می‌پذیرد که در آنجا حداقل 1200 میلی‌متر بارندگی سالانه وجود داشته باشد و خاک مناسب برای آن خاک اسیدی با PH پنج و نیم است.
از جنبه‌ی فرآوری، برگ چای مراحل حرارت دهی، خشک سازی و گاه افزودن برخی دیگر از گیاهان را می‌گذراند و سرانجام به مدت چند دقیقه در آبِ جوش، جوشانده می‌شود. فرآوری نوع سیاه آن به دو روش رسمی (Orthodox) و غیررسمی (Unorthodox) قابل انجام است. در این گیاه، «آنتی‌اکسیدان»، «کافئین» و «تئوفیلین» وجود دارد.
1. چین
2. هند
3. کنیا
4. سریلانکا
5. ترکیه
6. اندونزی
7. ویتنام
8. ژاپن
9. ایران
10. آرژانتین
1- چای سفید
2- چای سبز
3- چای سیاه
4- چای اولانگ
انواع برگ چای با عناوین زیر نام‌گذاری می‌شوند:
• OP که شامل دو برگ چای در قسمت بالای بوته‌ی چای هستند. این نوع، خود دارای زیرمجموعه‌هایی به نام‌های (OP1-OPA-OPS) است که نمونه‌های بهتر OP هستند.
• FOP متشکل از جوانه و دو یا سه برگ چای در قسمت بالای گیاه. این قسمت در «بنگلادش» و «آسام» جزو چای درجه‌ی دو و در «چین» چای درجه‌ی یک محسوب می‌شود و زیرمجموعه‌ای با کیفیتِ بهتر به نام (FOP1) دارد.
• GFOP دارای کیفیت بهتری از برگ چای FOP است.
• TGFOP جزو بهترین چای‌های «دارجلینگ» و آسام به شمار می‌رود و زیرمجموعه‌ی بهتری به نام (TGFOP1) دارد.
• FTGFOP بالاترین درجه‌ی مرغوبیت چای.
• FTGFOP1)- STGFOP – SFTGFOP) این سه مورد، زیرمجموعه‌ی FTGFOP هستند و بهترین انواع در بهترین درجه‌بندی چای سیاه خارجی محسوب می‌شوند.
البته لازم به تذکر است که در نزد ارائه کنندگان درجه بندی‌های فوق، کامل بودن برگ چای همیشه به معنای مرغوبیت تام و تمام آن نیست. آن‌ها معتقد هستند که چای‌های به عمل آمده از برگ‌های شکسته، سریع‌تر به آب تزریق شده و رنگ می‌گیرند و دم می‌کشند و برای استفاده در هنگام صبح مناسب‌تر هستند.
در درجه‌بندی برگ چای سیاه خارجی، شکستگی و یا کامل بودن برگ‌ها نیز دارای رتبه‌بندی هستند که عبارتند از:
• BT شکستگی دارای اجزای درشت
• BP رایج‌ترین نوع شکستگی
• BPS اصطلاح شکستگی در «آسام» و «دارجلینگ»
• FP اصطلاح شکستگی که بیشتر در «هندوستان» و «کنیا» رایج است.
• BOP درجه‌ی اصلی شکستگی چای سیاه در چین، آسام، جنوب هند، سریلانکا، جاوه و چین
• F BOP شکستگی‌های بزرگ‌تر و بی‌نظم تر رایج در اندونزی، چین، بنگلادش، آسام، آمریکای جنوبی
• F BOP F دارای شکستگی بیشتر و قیمت بالاتر
• G BOP چای درجه دوم با برگ‌های ناهموار
• GF BOP1 بالاترین کیفیت
• TGF BOP1 بهترین نوع در بالاترین کیفیت
همچنین برگ چای سیاه از جنبه‌ی غربال‌گری (بوجاری) نیز دارای اصطلاحات و نیز درجه‌بندی‌هایی به شرح در پی آمده هستند:
• PF چای معطر
• OF اصطلاح رایج در هندوستان شمالی، آفریقا و بعضی از مناطق آمریکای جنوبی برای غربال برخی اجزای خشن و ناخالصی‌ها
• FOF چای ریزتر و اصطلاح رایج در آسام و بنگلادش
• GFOF بهترین نوع برای چای کیسه‌ای دارجلینگ
• TGFOF این اصطلاح برای انواع جوان‌تر برگ چای موسوم به tippy به کار می‌رود.
BOPF اصطلاح اصلی رایج در هندوستان جنوبی، سریلانکا، «موزامبیک»، کنیا و بنگلادش در مورد برگ چای، همراه با افزودنی‌های دیگر به آن.
1.چای قلم:
• چای قلم ساده
• چای قلم سوزنی
• چای قلم درشت سورت شده
2.چای شکسته
3.چای باروتی
4.چای CTC
چای قلم:
این چای از ساقه گیاه چای برداشت شده در بهار تولید می شود. بعد از جدا شدن قسمت مورد نظر از گیاه چای، این قسمتها در معرض رطوبت و اکسیژن دچار تخمیر می شوند. تفاوت تمام انواع چای سیاه در این مرحله رقم می خورد. این که چه قسمتی از گیاه چای در چه اندازه ای تحت تأثیر اکسایش قرار بگیرد نقش بسزایی در طعم و رنگ چای دارد.
همچنین در این مرحله است که رنگ دانه های چای سیاه می شود و آن را از چای سبز، سفید و اولونگ جدا می کند. بعد از اکسید شدن قسمت های گیاه چای آن را خشک می کنند.
سریلانکا:
• دیر دم
• ماندگاری طولانی
• خوش رنگ
• تلخ و گس میانه
چای قلم سیلان یک نوع چای از نوع دیر دم اما با ماندگاری طولانی که برای دم آوری در سماور و کتری قوری رو گازی بسیار مناسب میباشد.
هندوستان:
چای قلم دارجیلینگ (هندوستان) در حال حاضر یکی از مشهورترین چای‌های جهان است که طعم تلخ و تندی دارد و انواع مختلفی از آن موجود است ولی به طور کلی جزو چای‌های سیاه طبقه‌بندی می‌شود.
اگر از کسانی هستید چای را مدت زیادی برای مصرف رو دم میگذارید این محصول برای شما انتخابی خوبی است.
دارجلینگ هندوستان:
✅دیر دم
✅ماندگاری بالا
✅خوش رنگ
✅تلخ و گس میانه
در دم کردن تمامی انواع چای سیاه درشت باید پیش از دم کردن چای، قوری را با گرداندن آبِ حرارت دیده در آن گرم کنید.